Kako se obračunava potrošnja za prostituciju

U NIN-u od 5. novembra, u članku „Javna kuća“, netačno su navedeni izvori podataka o proceni troškova domaćinstava za prostituciju. Tačan je navod naše procene, koja se odnosi na vrednost potrošnje za ove usluge za 2013. od 15.538 miliona dinara, ili 182 miliona dolara. Malo je neprecizan obračun učešća u BDP-u, jer je on 0,4 a ne 0,5 odsto, kako NIN navodi. Međutim, sasvim je pogrešan navod da kao izvor koristimo Anketu o potrošnji domaćinstava, da u sklopu ovog istraživanja pitamo članove domaćinstava koliko su novca potrošili za navedene usluge. U nacionalnim računima, kao temeljnom delu statističkog sistema, sve važne kategorije se obračunavaju i sa proizvodne i sa rashodne strane, kako bi se dobio što pouzdaniji podatak. No neke stavke u BDP-u, jednostavno, zbog njihove prirode, nije moguće podjednako dobro sa obe strane obračunati, pa se daje prednost jednoj od njih. Nijedna statistika u EU ne pita narko-dilere koliko su narkotika po vrstama prodali, po kojoj ceni su plaćali nabavku, a po kojoj ceni su prodavali, kakva je čistoća droge bila na ulazu u zemlju, a kakva na ulici itd. Ovde statistika polazi od rashodne strane, i to indirektno, pitajući, pre svega, kao što navode naše kolege iz Makedonije, zaposlene u policiji i specijalizovanim zdravstvenim ustanovama o broju i vrsti narko-zavisnika, o njihovoj prosečnoj potrošnji, o veličini i broju doza, o čistoći tih doza, o cenama itd. Slično ovome, nijedna statistika u EU ne pita domaćinstva koliko novca su izdvojila za usluge koje se odnose na prostituciju, već se istražuje proizvodna strana ove aktivnosti. Polazi se od administrativnih podataka o broju sankcionisanih prekršaja koji se odnose na aktivnosti prostitucije, pa se na osnovu tih i podataka iz sekundarnih izvora, stručnih domaćih i međunarodnih istraživanja, procenjuje njihov broj i struktura. Prema međunarodnim konvencijama, određuje se ukupna godišnja aktivnost po jednom davaocu usluga i, na kraju, cene ovih usluga su lako dostupne. Sistem nacionalnih računa kao opšti metodološki okvir, prihvaćen širom sveta, tretira proizvodnju i potrošnju narkotika i usluga prostitucije unutar granica proizvodnje odnosno potrošnje. Obaveza svih članica EU je da uključe procene ovih ilegalnih aktivnosti u obračun BDP-a. RZS u proceni vrednosti ekonomskih efekata ilegalnih aktivnosti koristi se preporučenom međunarodnom metodologijom, koristi preporučene izvore podataka iz svog statističkog sistema i dobija podatke o efektima ovih aktivnosti, koji su na nivou proseka EU.