Pozlaćeni goli Tuđman

Posle mnogo godina odlučujete se za poslovnu ili turističku posetu Zagrebu. Avion JAT-a sleće na zagrebački aerodrom “Dr Franjo Tuđman”, a na ulazu u hrvatsku metropolu dočekuje vas golema statua pokojnog hrvatskog predsednika sa visoko uzdignutim rukama. U šetnji glavnim gradom Hrvatske zaustavljate se na kafi na Preradovićevom trgu, poznatijem kao “Cvjetni trg”. Osim Srpske pravoslavne crkve “Svetog Preobraženja Gospodnjeg” zapažate i spomenik slavnom pesniku Petru Preradoviću, ali i impozantnu priliku obnaženog i pozlaćenog Tuđmana koga umesto odeće krase jedino generalska šapka i naočari na dramatično ozbiljnom licu.

Ako nakon toga poželite da posetite rodno selo ovog upečatljivog velikana, u Velikom Trgovišću, u srcu hrvatskog Zagorja, dočekaće vas plastična i silikonska sandala dugačka deset metara. Ovaj bizarni komad obuće ušao je u noviju hrvatsku istoriju otkako je bivši predsednik Tuđman, praćen razdraganim povicima fotoreportera i iskrenih poštovalaca svoje ličnosti, u njoj skočio u more na jednoj od brionskih, a onda i dubrovačkih plaža. Desna sandala doktora Tuđmana nije puki fetišizam hrvatske dnevne i nacionalne politike. Ona je kultni predmet, njena politička vrednost jednaka je uzviku: “Imamo Hrvatsku!”, kojim je pokojni ratni i poratni šef bivše jugoslovenske republike, stisnutih pesnica, uvek završavao svoje govore.

Poseta Zagrebu daje vam i mogućnost da na istočnim rubovima grada, u tzv. hercegovačkoj koloniji Dubrava ili u “srpskoj i ciganskoj koloniji” Kozari Bok, ugledate kran nezamislive veličine okružen plazma-ekranima kojima, u natprirodnoj veličini, promiču slike dr Franje Tuđmana, Kninske tvrđave, vukovarskih ruševina i partijskih skupova vladajuće Hrvatske demokratske zajednice sa špalirom “dužnosnika” čija je desna ruka svečano i pobožno položena na srce. Ako vas prizor zbuni, znači da niste shvatili da je sve to “simbolika hrvatskog bijega od jugoslavenske centralizacije”. Tako barem tvrdi hrvatski kipar Daniel Kovač, jedan od petorice mladih umetnika koji su ponudili svoje vizije spomenika nekadašnjem predsedniku države Franji Tuđmanu i mesta na kome bi on trebalo da se nalazi.

Sedam godina od smrti čoveka koji je za određeni broj Hrvata izjednačen sa Mesijom, a dve trećine nacije smatra ga “ocem domovine”, barem koliko i Antu Starčevića, kojim se inspiriše moderna politička desnica hrvatske metropole, dr Tuđman ne samo da još nema spomenik, nego nijedna ulica ili trg u Zagrebu ne nose njegovo ime. Porodica Tuđman se zbog toga godinama žalila bivšem premijeru Račanu i sadašnjem Sanaderu. Račan je, tvrde, imao daleko više razumevanja, pa nije slučajno što je upravo član njegove Socijaldemokratske partije Hrvatske, zagrebački gradonačelnik Milan Bandić, obećao da će slavni “japa” svih Hrvata konačno dobiti zasluženo mesto u Zagrebu. U Novom Zagrebu trebalo bi, prema ideji Bandića, da se nađu i statua Tuđmana i njegov budući trg. Nagađa se da bi to moglo da bude negde između nedavno preuređenog novozagrebačkog jezerca Bundek, kolonije vrana obrasle vrbama i šibljem, i glamuroznog zdanja stakla, mermera i mesinga, pretenciozno nazvanog “Keringtonka” u kome stoluje nafni monopol hrvatske kompanije INA.

Sin “svehrvatskog oca” dr Miroslav Tuđman i supruga bivšeg predsednika Ankica Tuđman izrazito su nezadovoljni ovakvim predlozima, jer ih doživljavaju kao neukusno izrugivanje svemu što je njihov otac i suprug učinio za Hrvatsku i Hrvate. Predlažu da se u Tuđmanov trg preimenuje sadašnji Trg Frenklina Ruzvelta u centru Zagreba na kome se nalazi poznati muzej kolekcionara Ante Topića Mimare. Druga mogućnost je preimenovanje Trga maršala Tita prepoznatljivog po neponovljivoj eleganciji zgrade Hrvatskog narodnog kazališta. Obe varijante su samo rezerva u slučaju da ime Franje Tuđmana baš nikako ne može da ponese devedesete preimenovani zagrebački Trg Republike, danas “Jelačić-plac”, sa mađaronskim banom na konju koji je, kako se oduvek šuškalo, bio skloniji bečkim i peštanskim balovima nego “purgerskim” političkim ambicijama. Ako gradska i državna vlast Zagreba i Hrvatske ni na to ne pristanu, poslednja ponuda porodice Tuđman je aerodrom “Pleso”, na koji bi strani državnici sletali kao na italijanski “Leonardo da Vinči” ili barem američku vazdušnu luku “Yon Ficyerald Kenedi”.

Dok se sve to ne dogodi, u opticaju su plastična Tuđmanova sandala u Velikom Trgovišću, koju je zamislio 35-godišnji zagrebački akademski vajar Denis Krašković, pozlaćeni Tuđman bez odeće kojim tridesetogodišnji Ivan Fiolić, takođe akademski slikar i rođeni Zagrepčanin, pokušava da pomiri one koji smatraju da Tuđmana treba ogoliti u svakom demagoškom potezu koji je vukao u vreme rata u Hrvatskoj, sa dubokim poštovaocima njegovog lika i dela. Nudizam je, kaže Fiolić, ustupak prvima, a pozlata drugima.