Između dva „pogana“ neprijatelja

Ako nacionalni identitet i referentnost primenimo na Mađarsku, videćemo da je tokom više vekova uticaj na mađarski identitet imala ideja sublimisana u sentencu „između dva pogana neprijatelja za jednu otadžbinu“. Prema toj ideji, odjednom su predstavljali opasnost za opstanak mađarstva sa zapada habzburška imperijalna nastojanja, a sa istoka – osmanlijski zavojevači. Na osnovu istorijskih istraživanja danas se zna koliko je to neosnovana ideja. Naime, Habzburško carstvo je ipak bila državna formacija zapadnog tipa koja je pružala mogućnost da mađarska državnost opstane. Antihabzburško raspoloženje, koje se povremeno može konvertovati u antizapadno – naviklo se vezivati za tradiciju protestantizma, kuruca i borbe za nezavisnost, a ovakvi stavovi su nesumnjivo imali relevantnost u 16. i 17. veku. Razlog je u tome što su Mađari upravo na prelazu ta dva veka većinom prešli na protestantizam. Habzburgovci su na ovim prostorima bili glavni zaštitnici katolicizma i proganjali su protestante. Kuruci su bili „ustanici“ krajem 17. i početkom 18. veka protiv Habzburgovaca i oni su činili vojsku Ferenca Rakocija Drugog, vođe antihabzburškog ustanka i borbe za nezavisnost Ugarske od 1703. do 1711. godine. Međutim, najkasnije 1867. ovaj stav je izgubio svoju nužnost i opravdanost. Naime, jedinstvo i samostalnost mađarstva su ostvareni. Osim nezavisnosti, i sve ostale ideje o kojima su sanjale generacije mađarskih intelektualaca takođe su realizovane...! Jer, iste godine sklopljena je austro-ugarska nagodba o nastanku dvojne, dualističke monarhije – Austrougarske. Ipak, osećaj ugroženosti od Zapada (pre svega Nemaca), opstala je kod Mađara i nakon toga. I dan-danas je u tragovima prisutna u Mađarskoj. Istočni neprijatelj se promenio. Osmanlije su tokom 19. veka zamenjene Ruskom imperijom. Štaviše, slično dansko-švedskim odnosima, i mađarsko-turske veze postale su prijateljske, čemu je doprinelo postojanje zajedničkog neprijatelja.