Smrt selebritija

Zahvaljujući svojoj rečitosti i poznavanju britanskog društva, umetnik Grejson Peri medijski je veoma prisutan na Ostrvu kao zanimljiv socijalni komentator. Taj svoj talenat on pre svega ispoljava u svojim radovima u keramici, crtežu, grafici i tapiseriji, za koje je i dobio Tarnerovu nagradu, najznačajnije priznanje u Britaniji u oblasti vizuelnih umetnosti. Izložba Taština malih razlika u Novom Sadu obuhvata šest Perijevih tapiserija velikog formata, nacrte za tapiserije, tri dokumentarna filma nastala nakon tromesečnog umetnikovog putovanja kroz Britaniju i osam grafika Vilijama Hogarta. Narativno polazište tapiserija iz ciklusa Taština malih razlika su slike iz ciklusa Život razvratnika Vilijama Hogarta koje upoznajemo putem osam originalnih bakropisa iz 1733. godine. U formi moralizatorske naracije u grafičkim sekvencama, Hogart priča poučnu priču o mladiću Tomu Rejkvelu koji od škrtog oca nasledi bogatstvo, potroši ga na odeću, umetnine, kockanje i žene, da bi ga nakon toga ponovo stekao ženidbom sa starijom ženom. Ne naučivši ništa, Tom ponovo gubi sve, međutim ovoga puta odlazi u dužnički zatvor i umire u ludnici. Narativna struktura u grafikama Vilijama Hogarta osnova je priče koju Grejson Peri izlaže u svojim tapiserijama u kojima, poput Hogarta, kombinuje reč i sliku, gradeći životni put izmišljenog junaka Tima Rejkvela. Tim Rejkvel je junak savremenog britanskog društva, izdanak radničke klase, koji se, zahvaljujući obrazovanju, vinuo u visoke društvene slojeve, postao selebriti koji tragično umire u saobraćajnoj nesreći, sam, i pored slave i bogatstva. Mitološke i religiozne scene rađene u tehnici tapiserije najčešće su ukrašavale enterijere dvoraca i tako demonstrirale status i moć njenih vlasnika. Peri nam u svojim tapiserijama oslikava savremenu mitologiju, predstavljajući je po ugledu na religiozne kompozicije na slikama iz perioda rane renesanse iz krila Sejnsberi Nacionalne galerije u Londonu, što sugerišu njihovi nazivi: Poklonjenje boraca u kavezima, Agonija na parkingu, Izgnanstvo iz rajskog naselja br 8, Blagovesti o ugovoru sa VIRGIN-om, Viša klasa u škripcu i Oplakivanje. Sadržajna srž radova Grejsona Perija tiče se socijalnih promena u britanskom društvu i načina na koji se te promene manifestuju. Osamdesetih godina 20. veka, dve trećine britanskog društva izjašnjavalo se kao radničko, sada dve trećine stanovnika sebe doživljava kao pripadnika srednje klase. Te klasne razlike, koje su ukorenjene u karakter ljudi, Peri simbolično izražava motivima iz tri grada Velike Britanije: Sanderlenda kao simbola osiromašenog radničkog sloja, Tanbridž Velsa, kao sinonima za srednju klasu i Kotsvoldsa kao postojbine stare aristokratije. Siromašni sloj živi u propalim industrijskim centrima u kojima dominiraju nezaposlenost, nasilje u porodici, cveta lokal-patriotizam u formi nostalgije i posvećenog sportskog fudbalskog navijanja, i postoji opsednutost telom, odećom, frizurama i izlascima. Raslojena srednja klasa neguje takozvano „diskretno brendiranje“, guru joj je DŽejmi Oliver, kupuje organsko, reciklira. Aristokrate žive u rezidencijalnim zamkovima za koja ne mogu da plate grejanje, oblače odeću svojih predaka i kao da su zamrznuti u vremenu.