Nijanse značenja

Za oslikati, Rečnik srpskog jezika daje najpre značenje „likovno ukrasiti kakav objekt (obično crkvu)“, koje ovde očigledno ne dolazi u obzir, a pod 2, sa oznakom „fig.“, „živo, slikovito opisati, predstaviti nekoga, nešto“. Za odslikati definicija je „predstaviti u slici, prikazati slikama, slikovito ocrtati, opisati“, s primerom „Umeo je živo da odslika pravo stanje stvari.“ Iz toga bi se dalo zaključiti da ovaj glagol potpuno odgovara drugom značenju glagola oslikati. Definicija bi ipak bila bolja da je uzeto u obzir da prefiks od- u ovom slučaju ima isto značenje kao u odraziti, odbijati, dakle da slika (opis, prognoza, itd.) verno reflektuje pravo stanje stvari, kao u ogledalu. Draško Vuksanović, lektor, kaže da se u tekstovima javljaju izrazi kao „devetnaestovekovni pisac“ u značenju pisca iz 19. veka, ili „dvadesetovekovna poezija“ kao naziv za poeziju 20. veka. Pridevi složeni od broja i imenice kod nas inače označavaju trajanje, a ne pripadanje određenom vremenskom periodu. „Petovekovno ropstvo pod Turcima“ očigledno se nije dogodilo u petom veku, nego je trajalo pet vekova. „Četvorosatna predstava“ nije ona koja počinje u četiri sata, nego koja traje četiri sata. Moguće je da su se navedeni primeri javili kao bukvalni prevodi engleskih atributskih složenica tipa 19th-century writer, 20th-century poetry. O pravilnosti takvih složenica moglo bi se još raspravljati, ali bar zasad, nije nikakav napor upotrebiti genitiv pisac iz 19. veka, poezija 20. veka. Čitateljka D. Ž. poslala mi je članak iz Kurira u kome se preporučuju neke čajne mešavine, pod naslovom „Za zdrav želudac i miran stomak“. „Zar želudac i stomak nisu isto?“ pita ona. Nisu uvek. Za stare Grke (stomakhos), kao i za moderne evropske jezike koji su pozajmili taj anatomski termin, stomak je samo onaj unutrašnji organ koji mi nazivamo želudac. Kod nas, međutim, bar u govornom jeziku, stomak može značiti i „trbuh“, usled čega kažemo za nekoga da ima veliki stomak, iako ga nikada nismo pregledali na rendgenu.