Bora Čorba i Pol Makartni su jednaki

Strani muzički repertoar sve više preuzima primat u radio i televizijskim programima, a muzički autori u Srbiji susreću se sa ozbiljnom situacijom da se sve manje emituju njihova dela. Direktor organizacije za kolektivno ostvarivanje autorskih prava Sokoj, Aleksandar Kovačević, ističe da ova organizacija čini sve što je u njenoj moći kako bi zaštitila prava autora domaće muzike. „Postoje primeri država u kojima je, kao deo državne politike, propisano procentualno obavezno učešće domaćeg muzičkog repertoara u programima radio i televizijskih stanica. U Srbiji to nije slučaj. Prema Sokojevim podacima, elektronski mediji kod nas još najviše koriste domaći repertoar, ali je poslednjih godina prisutan trend rasta udela stranog repertoara u ukupno korišćenom. Od stranog repertoara najviše se emituje muzika sa engleskog govornog područja i muzika iz regiona. Sokoj mora da tretira autorska prava Pola Makartnija na isti način kao i prava Bore Đorđevića. Efekat navedenog pravila u brojkama jeste da su prava deset hiljada Sokojevih autora i tri miliona autora iz `ostatka sveta` jednako zaštićeni na teritoriji Srbije“, kaže Kovačević. Sokoj, ipak, na jedan indirektan način pomaže srpsko muzičko stvaralaštvo. Naime, prema pravilima Međunarodne konfederacije autora i kompozitora (CISAC zajednice) svako društvo, pa i Sokoj, shodno međunarodnim ugovorima, ima odbitke za kulturna i socijalna davanja čija je namena da pomogne domaćem muzičkom stvaralaštvu, kao i socijalno ugroženim domaćim članovima. „Fond za kulturna i socijalna davanja čini deo sredstava od svih tantijema koje se ostvare u obračunskom periodu na jednoj teritoriji. Ilustracije radi, od tantijema svih stranih autora ostvarenih u Srbiji, Sokoj zadržava deo namenjen domaćim autorima, kao što se i deo tantijema Sokojevih članova u inostranstvu zadržava i namenjuje tamošnjim domaćim autorima“, priča Kovačević. Sredstva iz fonda namenjena kulturnim davanjima se već dugi niz godina raspodeljuju isključivo putem javnog konkursa. Sokoj je i prethodne i ove godine dodelio skoro po 30 miliona dinara za stimulisanje i promociju muzičkog stvaralaštva domaćih autora svih žanrova, čime se u ovom trenutku svrstava u sam vrh subjekata koji finansiraju domaću muzičku kulturu: „Prikupiti i obraditi podatke od preko 20.000 korisnika, kao i naplatiti autorsku naknadu od istih je kompleksan i zahtevan posao. Još kompleksnije je rasporediti tako prikupljenu naknadu po strogim međunarodnim pravilima CISAC, jer to zahteva prikupljanje i obradu podataka o desetinama miliona dela domaćih i stranih autora, kao i o korišćenju istih uz dnevna ažuriranja višemilionskih podataka u međunarodnim bazama autora i dela i milionskim podacima o korišćenju. Sokoj je, dakle, ozbiljan privredni subjekt. Pored toga što zapošljava ljude, puni i državni budžet, po osnovu poreza i doprinosa, kako na rad tako i na tantijeme i promet (PDV). Zatim, realizuje i `izvoz domaćeg proizvoda`, jer godišnje od stranih društava primi oko milion evra na ime korišćenja domaćeg repertoara u inostranstvu. Potrebno je istaći da Sokoj vrši vrlo važnu funkciju, kroz ostvarivanje muzičkih autorskih prava, u zaštiti intelektualne svojine na teritoriji Srbije, što je najbitniji uslov za prijem Srbije u STO i EU (poglavlje 7)“, kaže Kovačević na kraju razgovora.