I promili plaču

Serija Nevine laži (Big Little Lies) američka je ekranizacija romana čija se radnja odvija u mirnom australijskom gradu na obali okeana, u kojem srednja klasa provodi svoje bezbrižne dane pune svakovrsnih prepreka i obaveza, skrivajući porodične tajne. Roman je, dakle, napisan u Australiji, prvoj zemlji u kojoj žene nisu mogle samo da glasaju (istoriji Novog Zelanda pripada taj istorijski trenutak) već i da se za njih glasa. Osnovna škola iz koje se linije priče šire u pravcima domova dece koja je pohađaju samoproklamovana je „zona bez siledžija“, gde se o tzv. vršnjačkom nasilju javno govori i na taj način obeležava i eliminiše. Konačno, reč je o kontinentu čiji anglosaksonski deo stanovništva potiče od ljudi sa kojima nije bilo šale. U teoriji, upravo te žene bi trebalo da planetarno budu najosposobljenije da ne trpe gluposti koje dolaze iz muške nesigurnosti sukobljene sa životinjskim uverenjem o pripadnosti fizički jačoj polovini čovečanstva. I uz sve to, i uz siguran svet kaznenih i društvenih mehanizama ranog 21. veka, nasilje se ipak dešava. Kao da ga upravo sve što je navedeno osnažuje. Kao da žrtva govori sebi: „Ukoliko se meni, na ovom mestu i u ovom vremenu, tako nešto dešava, ko bi bila osoba koja mora snositi najveću odgovornost – ne, krivicu – za to? Ja.“ Scenarista Dejvid E. Keli uredno prati dramaturgiju romana: slučaj ubistva i postepeno otkrivanje gledaocima kako identiteta ubice i žrtve, tako i tajne i skrivene nesreće koje su dovele do zločina. Promena lokacije iz Australije u Sjedinjene Američke Države donekle menja kontekst. Naime, društvena istorija kao glavno oružje koje bi trebalo da uništi porodično nasilje zamenjena je ekonomskim statusom likova. Porodice iz američke ekranizacije spadaju u jedan procenat najbogatijih u SAD (tj. promil najbogatijih na planeti), pa, ipak, radnja serija zavisi od psiho-fizičkog mučenja kojem je izložena Selest (Nikol Kidmen), nekad, pre dece, uspešna advokatica, danas žena u braku sa mlađim posesivnim muškarcem koji na svako protivljenje odgovara fizičkom silom. No, Selest, kao moderna, civilizovana žena koja ne pristaje na takav tretman, na šamar odgovara pesnicom što nesrećniku samo daje znak da nastavi sa nasiljem dok se sve ne završi besnim seksom uzbudljivim za oba učesnika. Ispunjujući seks je, naravno, iluzija, igra Selestinog mozga koji gubljenje ponosa i kontinuirano pristajanje na status žrtve potire jednostavnom srećom orgazma. Moglo bi nam se pričiniti da imamo posla sa psihološki slojevitim dramskim delom ali to je, poput Selestinih orgazama, dobrim delom iluzija. Naš vodič kroz svet Nevinih laži zapravo je Medelin (Riz Viterspun), Selestina prijateljica, nezaposlena žena i „full time mom“ sa istorijom prvog, propalog, braka i drugog koji nikako da izađe iz njegove senke (što dovodi do preljube kojom se pokušava rešiti – bezuspešno, naravno – svest o prolasku života sa ozbiljnim greškama tamo gde one najviše žuljaju). Tako, Selest je, zapravo, epizodni lik, iako je ključna za radnju, i njena linija priče, analiza bolesnog odnosa sa mužem i razgovori sa psihološkinjom tokom kojih se postepeno izlazi iz mraka samoobmane ka svetlu prihvatanja neodrživosti trenutnog stanja, odlaze u neprijatno didaktičkom pravcu – na momente biste mogli pomisliti da ne gledate igranu seriju već čitate pamflet iz doktorske čekaonice. Nećemo, naravno, otkrivati kraj, ali, nakon odgledane poslednje epizode, razmislite o tome ko je preduzeo odlučujuću akciju i šta nam roman i serija time poručuju. Na koncu, zašto su, u eri srpskog prijatelja Trampa, upravo Nevine laži (uz Sluškinjinu priču, da ne zaboravimo) dobile najviše američkih televizijskih nagrada? I neka su. Serija: Nevine laži (Big Little Lies) Režija: Žan-Mark Vale Televizija: HBO