NIN Reklama
Oznaka i datum izdanja
Naslovna stranaPretrazivanjeArhivaRedakcijaProdaja
Naslovna strana broja

Reč nedelje<br>Jovan Ćirilov
Sitničarnica

      Poslednjih godina ova rubrika je bila posvećena NIN-ovom romanu godine u istom broju u kom je objavljen dobitnik.
       I ovog puta sam istog dana kupio roman. Dobio sam ga sa malim popustom preko puta NIN-a u knjižari u Cetinjskoj ulici, počeo da ga čitam i ustanovio da se Sitničarnica "Kod srećne ruke" Gorana Petrovića ne može čitati dijagonalno. Naravno da je to posledica njegove vrednosti.
       Evo etimologije svih reči sa naslovne strane, na kojoj je reprodukovano i poznato platno iz Luvra flamanskog slikara Masisa "Bankar i njegova supruga".
       Goran: Objasnio sam nedavno povodom Gorana Svilanovića da ime Goran, ma koliko ono, zbog sličnosti sa našom reči gora, zvučalo slovenski, jeste švedsko, a istog je značenja kao Đorđe (kasnolatinski - zemljoradnik).
       Petrović: Patronim od imena Petar; grčki petros kamen. (Goran Petrović je, takođe, i novopostavljeni načelnik Državne bezbednosti Srbije, čijeg službenog vozača Dragana Jakšića je ranio nepoznati napadač u nedelju uveče.)
       Sitničarnica: Autorova izmislica iz porodice reči nastalih od reči sito (drevno, praistorijsko oruđe), koja je dala opšteslovenski pridev sitan, ono što je prošlo kroz sito. Evo pregršti reči iz iste porodice: sitnica (i reka Sitnica), sitničica, sitnež, sitniš, sitnarija, sitniti, usitniti, sitničariti, sitničav, sitničavost, sitnost, sitničarstvo, usitno. Ne mešajte ga sa pridevom sit, sasvim drugog sveslovenskog i indoevropskog porekla. Sitničarnica "Kod srećne ruke" se prvi put u romanu spominje kao mesto gde jedna od glavnih ličnosti romana stara Natalija Dimitrijević obaveštava svoju mladu družbenicu Jelenu da je to jedino mesto gde se još mogu kupiti sveće marke "apolo" sa bečkim fitiljima. I odmah dodaje da Kalmićeva sitničarnica praktično više ne postoji. Ona i ne postoji, ali stara gospođa ipak nalazi tu imaginarnu prodavnicu drangulija i donosi kući stvarne sveće marke "apolo". Ta nepostojeća prošlost, koja je za staru gospođu stvarnost, jedna je od glavnih karakteristika Petrovićevog romana, pored sposobnosti likova ovog romana da između redova pređu u "stvarnost" knjiga koje skupa čitaju.
       Srećan: Reč složene etimologije. Svodi se na to da imenica sreća potiče od glagola sresti. Sreća bi bila dobar sticaj okolnosti. Dokaz da imenica sreća prvobitno nije imala apriorno pozitivno značenje sačuvano je u izrazu "dobra sreća" i "zla sreća".
       Ruka: U Etimologijskom rečniku Petra Skoka ruci je posvećena jedna od najvećih jedinica. A opširno tumačenje se svodi na to da je reč baltoslovenskog porekla i potiče od nekog slovenskog glagola koji je značio zgrabiti.


Copyright © 2000 NIN - redakcija@nin.co.yu