NIN Reklama
Oznaka i datum izdanja
Naslovna stranaPretrazivanjeArhivaRedakcijaProdaja
Naslovna strana broja

Reč nedelje<br>Jovan Ćirilov
Glumica

      Ovih dana Beograd je svojoj velikoj glumici, već šest decenija prisutnoj na pozornici, priredio "Dane Mire Stupice". Glumci su igrali za nju, ona igrala za publiku i njih. Izvučene su najlepše fotografije iz arhiva, a pričalo se još jednom o njenoj originalnoj knjizi "Šaka soli".
       U svojim memoarima Mira je izašla pred publiku sa životnom istinom. Ta knjiga je svakom mladom biću koje poželi da se posveti Taliji dobar nauk o tom da je život i onih najvećih glumaca tegoban, da život hvata i najveće među njima u svoje zamke i da je glumac često na pozornici radostan uprkos svojoj ličnoj tuzi, a tužan usred svojih dnevnih radosti.
       Ona je oličenje umetnosti i zanata, mudrosti i radosti glume.
       Njena gluma je iznad pojmova modernosti i tradicije, realizma i stilizacije. Mira se ne može sistematizovati niti iko ima potrebe da je sistematizuje. Kako su smešni pojmovi dramske glumice, heroine, komičarke ili tragetkinje pred njenim grandioznim darom koji se prosipa preko svih rubova definicija.
       Glumica!
       Kako je tužno poreklo te reči. Jednom mi je glumac Danilo Bata Stojković rekao: "Dužnost ti je da poreklo te reči i ne otkrivaš!" Poslušaću njegov savet.
       Reći ću samo da se reč glumac javlja već na našim freskama. U manastiru Staro Nagoričano piše razgovetno - gloumac starosrpskim pismenima pored prikaza srednjovekovnih zabavljača. Glumci su prikazani i na freskama u manastirima Dečani i Lesnovo. Reč glumac zapisana je i u "Nomokanonu", zborniku zakona iz crkvenog prava, u 13. veku, kao sinonim za evropskog špilmana ili skomraha.
       Domaći glumci, kao i oni koji su dolazili iz sveta, igrali su na srpskom dvoru, a oni nižeg ranga zabavljali su narod po svetkovinama i vašarima.
       Dokazano je da su glumci preuzeli i uloge u srednjovekovnim misterijama, koje su počev od 10. veka igrali mladi kaluđeri.
       Ne treba ni reći da je u to vreme bilo glumaca, ali ne i glumica. Još u 19. veku naše devojke su, uz ogromne otpore porodica, postajale glumice. Sećam se da mi je Ana Paranos, najstarija glumica koju sam upoznao, pričala koliko je ona imala teškoća da se kao pripadnik "fine gospodske" porodice Aleksić još 1903. godine posveti pozorištu.
       A danas glumice slavimo. Za naše sadašnje mame najveća je sreća kada im kćerka položi prijemni za glumu na nekoj od visokih škola za dramsku umetnost.


Copyright © 2000 NIN - redakcija@nin.co.yu