Naslov: "Savremena nemačka filozofija"
Autor: Ridiger Bubner
Izdavač: "Plato", Beograd 2001.

      Vidim da Ilija Marić, urednik filozofske biblioteke "Na tragu", trenutno, svakako, naše najznačajnije filozofske edicije, namerava da objavljivanjem monografija o nacionalnim filozofijama omogući uvid u stanje savremene filozofije. To, svakako, treba pozdraviti, pošto su ovakve sinteze višestruko korisne, pogotovo u uslovima naše decenijske izolacije, ali i opšte krize u kojoj se filozofija potisnuta naukom danas nalazi. O tome Bubner govori već na početku ovog pregleda.
       Bubner je poznati istoričar filozofije koji u ovom pregledu i polazi od ovog problema "istoričnosti filozofije", koji nije nikakav spoljašnji problem istoričara filozofije nego unutrašnji problem same filozofije, koji daleko prevazilazi granice one filozofske discipline koja se u enciklopediji filozofskih disciplina naziva "filozofijom istorije filozofije". Štaviše, prema Bubneru je to centralni filozofski problem, pošto za samu filozofiju "njena vlastita istoričnost mora sadržavati element skandaloznog.
       Da li je čin istorijske refleksije nužan radi konačnog trijumfa uma? U rešavanju ovog problema Bubner će se pozvati na iskustvo Aristotela čija je "Metafizika", kao što je poznato, prva zapadna verzija "istorije filozofije", Kantov program jedne "konačne filozofije" koja će jednom zasvagda učiniti kraj istorijskom karakteru filozofije. I, pre svega, na Hegela, koji je rodonačelnik istorije filozofije kao filozofske discipline, u ovom strogom smislu. Jer je za samog Hegela ovaj protivrečni odnos između ideja uma, prema kojoj je filozofija jedinstvo, i neosporno uslovljenog karaktera njegovih istorijskih manifestacija - primarni filozofski problem. Ako sledimo ovu liniju razmišljanja, veli Bubner, "videćemo da je devetnaesti vek zapravo kapitulirao pred filozofskim paradoksom istoričnosti mišljenja".
       Tako je, prema Bubneru, započeo savremeni proces zaobilaženja "zagonetke istoričnosti koji se odvijao u dva glavna pravca". U jednom pravcu razvila se svest o plodnom napretku pozitivnih nauka. U modu je ušao slogan o "slomu idealizma". Drugi je bio začudo takozvani istoricizam. "Ako je sve istorijsko, onda specifičan oblik koji vreme daje jednoj teoriji naspram druge nema značaja." Ali se kao rezultat takvog poravnanja gubi "sva filozofska snaga".
       Zato se prema Bubneru izlaz iz ove aporije "istoričnosti filozofije" nalazi jedino u problemskom pristupu istoriji filozofije. To je osnovna vrednost ovog pregleda koji se bavi fenomenologijom i hermeneutikom, filozofijom jezika i teorije nauka i dijalektikom i filozofijom prakse. Problemski pristup omogućuje plodnu sintezu između "otvorenosti istorijskog suda" i "ubeđenja u jedinstvo filozofije". To je "zacelo jedna korisna fikcija", ali svako "ko se bavi filozofijom... svim silama mora da nastoji da ova fikcija ne ostane samo fikcija". Ovo priznanje, možda, objašnjava izostajanje iz ovog pregleda onog pravca u nemačkoj filozofiji koji predstavlja odgovor na ovu nit koja ide od Hegela do Habermasa. Nit, koja od Ničea vodi do Sloterdajka, koje nema u ovom pregledu, i koja Bubnerovu perspektivu čini jednostranom. Ali, to je već stvar urednika i recenzenta ovog izdanja.