Pisce iz sveta ovog meseca ugošćavaju i Udruženje književnika Srbije i Srpsko književno društvo. Ali, svako posebno i svako svoje goste!

      Mnogo šta u ovdašnjem književnom životu je na dva koloseka: dva udruženja izdavača i knjižara, dva udruženja književnika, svako ima svoj književni list, svako svoje susrete sa piscima iz sveta...
       Udruženje književnika Srbije ove godine, tradicionalno, organizuje 39. beogradske međunarodne susrete pisaca, na kojima će učestvovati pedesetak književnih stvaralaca iz 26 zemalja, a pored njih i mnogi srpski pisci iz rasejanja i iz zemlje. Od stranih pisaca, između ostalih, dolazak su najavili: Han Jingting iz Kine, predsednik svetskog PEN centra Omero Aridhis iz Meksika, Lens Tejt iz SAD, Antonio Porpeto iz Španije, Andrej Bičkov iz Rusije, Katerina Karizoni iz Grčke, Margalit Matijahu iz Izraela, Dimitru M. Jon iz Rumunije, Manelijua Tarmo iz Finske, Tobjias Burghart iz Nemačke, Sesilija Valdes iz Švedske...
      
       Različite adrese
       Ove godine Susreti se održavaju mesec dana ranije nego što je uobičajeno. Svečano otvaranje zakazano je za 27. septembar u auli Narodnog muzeja u Beogradu. Okrugli stolovi su u sedištu UKS, u Francuskoj 7, a književne večeri priređuju se u Konaku kneginje Ljubice, Biblioteci grada, Teatru Kult i Kolarčevom narodnom univerzitetu. A onda, posle tri dana boravka u Beogradu, pisci se "sele" u unutrašnjost Srbije, u Valjevo, Brankovinu, Čačak, Gračanicu, Kosovsku Mitrovicu, Zubin Potok, Zvečan, Novi Pazar, Aleksinac, Knjaževac, Paraćin, Kruševac, Smederevo, Sremske Karlovce, Novi Sad, Mrčajevce, Mladenovac i Raču.
       Teme o kojima će govoriti učesnici ovogodišnjih Susreta, kako predočava potpredsednik Odbora za međunarodnu saradnju UKS Moma Dimić, jesu sledeće: "Obezvređivanje književnosti", "Pisac u politici, politika u piscu" i "Nasilje i sudbina civilizacije".
       U okviru biblioteke Međunarodni susret pisaca, UKS je ove godine objavio i knjigu proze "Zamisao" ruskog pisca Vladimira Vojnoviča.
       S druge strane, Srpsko književno društvo, od 15. do 25. septembra, organizovalo je, drugi put zaredom, međunarodnu književnu koloniju "Čortanovci 2002". Za njeno glavno sedište određena je vila u Čortanovcima, koju je Izvršno veće Vojvodine za ovu priliku ustupilo Srpskom književnom društvu. Veličina ovog objekta, kako kaže potpredsednik SKD-a Gordana Ćirjanić, diktira koliko pisaca može da prisustvuje Koloniji. Tako, ove godine, u društvu grupe domaćih pisaca i prevodilaca, boravilo je tek nekoliko velikih pisaca iz sveta. Tu je svetski poznati Aleksandar Genis iz SAD, Arne Ruste iz Norveške, Mihail Berg iz Rusije, Beata Tomka iz Mađarske i Anastasis Vistonitis iz Grčke.
       Osim u Čortanovcima, ovi pisci književne susrete imali su još u Novom Sadu, Kikindi i Beogradu.
       Prošle godine, u vidu anala kolonije, odštampana je knjiga sa književnim tekstovima učesnika i s njihovim utiscima iz Čortanovaca. A ista knjiga treba da se pojavi i ove godine.
       Iza ove kolonije stale su i vlasti, pa su njen rad pomogli Izvršno veće Vojvodine, Ministarstvo za kulturu Srbije, Skupština Beograda, Kulturni centar Novog Sada, kao i skupštine opština Kikinde i Sremskih Karlovaca.
       - Književna kolonija koju SKD organizuje u Čortanovcima nije zamišljena da bude megalomanska, nego da manji broj ljudi ima priliku da se upozna, da se druže deset dana i da razgovaraju o stvarima koje se tiču književnosti i književne politike - kaže Gordana Ćirjanić. - Nama su neophodni kontakti sa inostranim piscima, pogotovo iz onih zemalja sa tzv. malim jezicima, da bismo sa njima razmenjivali iskustva i dobili ideje na koji način svoje ciljeve da ostvarimo. Tu, pre svega, mislim na odnos sa izdavačima, na Zakon o kulturi, na ulaganje Ministarstva kulture u knjigu i književnost, kroz institucije koje bi morale da se formiraju. Ovde mislim na neki nacionalni institut za knjigu, instituciju kakva postoji u svim ozbiljnim zemljama.
       Gordana Ćirjanić naglašava da je Srpskom književnom društvu stalo da što pre postane član Evropskog kongresa pisaca, što se ne postaje automatski, već za šta je potrebna saradnja sa sličnim evropskim udruženjima.
      
       Bez sudara
       I iz Udruženja književnika Srbije i iz Srpskog književnog društva uveravaju da nije reč ni o kakvim "paralelnim susretima" i ističu da je dobro da stari pisci dolaze, pa ma bilo u čijoj organizaciji.
       Moma Dimić kaže:
       - Raduje me što strani pisci dolaze, a nije važno na čiji poziv. Aleksandra Genisa mi smo očekivali pre dve godine na našim susretima (u organizaciji UKS). Kako se ne bismo radovali što je sada došao da se sretne sa svojim čitaocima i kolegama?! Takođe, smatramo da je velika čast i što ćemo u Beogradu pozdraviti, recimo, meksičkog pisca Omera Aridhisa. Ja koji sam toliko putovao po svetu i bavio se međunarodnom književnom saradnjom, mogu samo najpohvalnije da se izrazim što i druge mlađe književne asocijacije, od samog početka svog postojanja, rade na uspostavljanju književnih veza sa svetom.
       I predlaže:
       - Možda bismo svi zajedno mogli nešto da naučimo od španskih pisaca koji neprestano putuju po svetu i promovišu svoju književnost i svoju zemlju. Ove godine mi ćemo na našim susretima imati nekoliko značajnih pisaca sa španskog govornog područja. Ali, internacionalni susreti pisaca ne smeju se svoditi samo na kolonije ili ovako brojčano velike manifestacije, već strani pisci treba da budu sastavni deo našeg svakodnevnog književnog života.
       S druge strane, Gordana Ćirjanić ističe:
       - Mi svoju koloniju ne vezujemo za susrete pisaca koje organizuje UKS. Književna kolonija "Čortanovci" nije jedina manifestacija koju mi u SKD planiramo da imamo u toku godine. Naša međunarodna saradnja odvijaće se verovatno u još jednoj koloniji, zatim kroz pozivanje najvećih pisaca iz sveta da pojedinačno gostuju kod nas, kao i kroz uzajamne posete grupe pisaca iz pojedinih zemalja. Prva takva uzajamna poseta upravo je dogovorena sa piscima iz Grčke.
       Različiti koloseci na kojima zasad nema sudara!
      
       JOVAN JANJIĆ