Arhiva

Odesa

Jovan Ćirilov | 20. septembar 2023 | 01:00
Odesa


Ukrajina, kraj Rusije, uvek nam se nekako čini mala, a od Srbije je osam puta veća. Ovih dana i meseci našla se u središtu sleganja tektonskih potresa na evroazijskom kontinentu. U zemljama na tako nezgodnom geopolitičkom položaju, kakav je i naš, stalno neko brine brigu poput naše.
Tako, naravno, najveću brigu o Ukrajini brine Rusija, koja - osim što je zemlja kojoj Ukrajina, kad nije u njenom sastavu, sa svog mekog zapadnog boka biva ili prijatelj ili neprijatelj - ima još jednu opravdanu brigu, a to je veliki broj Rusa koji tu žive vekovima. Na preko 50 miliona stanovnika Ukrajine kao Rusi se izjašnjava blizu 25 posto stanovnika. Današnji glavni grad Ukrajine Kijev bio je grad u kom je u srednjem veku osnovana Ruska pravoslavna crkva i prva prestonica Rusije.

Kao reč nedelje stavio sam ime grada Odese, jer sam već pisao o Ukrajini krajem 1991. godine, kada je stekla nezavisnost. Odesa je nastala na mestu utvrđenja, koje je imalo turski naziv Hadžibej (hadžija hodočasnik svetog mesta Meke). Kada se oslobađa turske okupacije, ruska carica Katarina Druga (vladala 1762-1796), na predlog Ruske akademije nauka, daje mu sadašnje ime po obližnjem selu Odesosu, koje pretvara u vlastitu imenicu ženskog roda Odesa. Ruski lingvisti poriču da je naziv Odesa vezan za legendarnog helenskog junaka Odiseja.
Zahvaljujući Isaku Babelju, ovaj lučki grad, ruski Marselj, ima junake iz njegovih živopisnih priča. Ko ne zna za Benju Krika, koji kao da nam je blizak rođak?!