Novi front

Organizacija demonstracija u Subotici je pokazatelj uticaja demokratskih dušebrižnika sa strane na mađarsku manjinu u Srbiji. Prisustvo novinara iz susedne Mađarske ukazuje da je organizacija demonstracija bila usaglašena sa političkim činiocima susedne zemlje.

Prisutni su bili predstavnici “Omladinskog pokreta 64 županije”, od kojih se organizator ogradio i odbacio mogućnost učešća ove političke organizacije u zvanični program demonstracija.

Ipak, nameće se zaključak, posle svega pročitanog u NIN-u, demonstracije su bile deo spoljnopolitičkog pritiska na Srbiju.

Možemo da sumnjamo da je cilj pritiska stvaranje novog žarišta krize u Srbiji i pretvaranje Vojvodine u trusno tlo. Sumnja se nameće zato što se poslednjih dana polujavno zucka po Subotici, Novom Sadu i Senti, u mađarskim manjinskim političkim krugovima, da su dobijena sredstva za kampanju o incidentima. Vest treba proveriti!

Zvanično se ništa ne zna, ali tajna povlači za sobom radoznalost da li je u pitanju lažna vest radi uznemiravanja građana ili je stvarno neko od političara i novinara dobio sredstva za kampanju ove vrste.

Demonstracije su pokazatelj da među manjinskim političarima, bar onima koji su se pojavili i obratili publici, pristalicama ili prolaznicima, a među njima su posebno podvučeni Pal Šandor i Andraš Agošton, ne postoji volja za kompromis i poverenje između Srba i Mađara u Vojvodini. Wihov beskompromisni stav prema onome što je preneo NIN poručuje da postojeće stanje treba preseći!

Upravo ovaj stav budi sumnju u opravdanost autonomije u autonomiji. Ako bi se Mađari izdvojili, isto bi učinili Slovaci da izađu iz njihovog okruženja a zatim Bunjevci, Srbi, Rusini i Rumuni. Tako bi dobili autonomiju autonomijine autonomije – od sela, seoskih i gradskih ulica, delova naselja, po kućama, salašima...

Demonstracije u Subotici postavile su Srbe u položaj napadača na komšije druge nacionalnosti i sada treba da se zaštite ljudska prava u Vojvodini.

Slučaj u Temerinu, nabijanje na kolac Srbina, koji je bio napad na dostojanstvo, zaboravljen je. Ali se zato koristi strašan događaj iz Kanjiže – izrečena je neistina da je čovek i Mađar streljan! Događaj je postao izgovor za napad na Srbe. Podseća na već viđene provokacije i napade u prošlosti. Jedina razlika je što nije detaljno pripremljen od države nego je slučaj diktirao nesreću a nesreću su posle brutalno ispolitizovali sunarodnici koji su jedva dočekali bilo šta da iskale svoje nezadovoljstvo. Surovo, zar ne!

Zato se postavlja pitanje da li Mađarska preko manjine u Vojvodini stvara novi front u Srbiji i uključuje se u politiku onih koji hoće da zbrišu Srbiju i srpski narod sa lica zemlje?

Da bi postigle zajednički cilj, vojvođanske mađarske stranke radikalizuju situaciju u Vojvodini. Očigledno računaju na podršku Mađarske, Nemačke, Austrije i Hrvatske!

Svojim radikalnim stavom raspiruju nacionalne tenzije u Vojvodini a odgovornost pada na pokretače ideje o organizaciji manjinskih demonstracija u Subotici.

Malobrojnost prisutnih na demonstracijama, odnosno neuspeh predstavljen je kao strah Mađara od represalija. Ova tvrdnja jednostavno nije tačna!

Mađari su promišljen, ponosan, pošten i hrabar narod! Nisu jajare!

Demonstracije nisu uspele ne zbog straha od vlasti nego što su ozbiljni i politički misleći ljudi shvatili iste kao sredstvo manjinskih vođa za međusobno potkusurivanje i nisu hteli da budu predmet manipulacije!

Problem nastaje kada manjinski mađarski političari traže da sve javne službe u Pokrajini koriste mađarski jezik kao sredstvo komunikacije, kako to izlaže Pal Šandor, ako sam ga dobro razumeo.

Ako bi se tako radilo, onda bi mađarski jezik bio ravnopravniji od svih drugih u Pokrajini, pa i srpskog.

Očigledno je neko zaboravio da je Pokrajina deo Srbije, da je srpski jezik bez obzira na ravnopravnost jezika nacionalnih manjina lingua franca za sporazumevanje različitih manjina u svakodnevnim poslovnim ali i drugim susretima. Retko ko govori mađarski jezik, bar u Banatu, južnoj Bačkoj a Srem ne treba ni pominjati.

Na prosvetnom planu, mađarska i druge manjine od 1945. godine su obilato pomagane od Vlade Srbije. Posebna pažnja posvećena je školskoj omladini i razvoju nastave na mađarskom jeziku radi zadovoljenja potreba manjine u državnoj upravi i prosveti. Tako su manjinske škole, posle prvih teškoća, davale i daju dobro obrazovane učenike, u svemu jednake sa učenicima srpske nacionalnosti i spremne da prate fakultetsku nastavu.

Omladinci iz pokreta “64 županije”, obučeni u crne košulje sa vojničkim čizmama na nogama, razvili su zastavu susedne Mađarske i transparent “Ne diraj Mađara”. Da nisu, ovako odeveni, to učinili zbog ljudskih prava i demokratije?

Jovan Pejin,

Arhiv Srbije