Mile Grozdanić

U januaru 2019. godine upitali smo likovnog umetnika Mileta Grozdanića (1942–2022), profesora grafičkog dizajna, grafike i crtanja na Fakultetu likovnih umetnosti u Beogradu, te osnivača iste katedre na Fakultetu likovnih umjetnosti na Cetinju, koji je preminuo prošle nedelje – otkud misao o svetlosti na početku knjige Otisak i znak. Umesto da odgovori, pokazao je neku od naslovnih strana nemačkog Špigla: pretapala su se lica Putina i Trampa... „Zato što bez nijansi svetlosnih tonova nije moguće ništa napraviti.“ Autor kapitalnog dela Put do knjige, u kome je na 616 stranica obrazložio više od 650 pojmova vezanih za nastanak knjige, zaposlio se 1964. u Izdavačkom zavodu „Jugoslavija“. Radeći od početka sa velikanima kao što je Oto Bihalji Merin – velikan je u svome poslu brzo postao i sam. U analizi Otisak i znak, pregledu tipografskog i grafičkog oblikovanja štampe, od najranijih izdanja nastalih na ručnoj presi do ere računara, obradio je više od 170 pojmova, i sve ilustrovao sa 1.700 reprodukcija, izdvojenih iz ukupno 3.500 sakupljenih primera. Zajedno smo gledali te novinske isečke, od početka 17. veka do danas, često objavljene istog datuma (26. oktobra), da bi se uporedile uredničke reakcije na istu pristiglu novost. Ispod stotina sakupljenih „prelomljenih“ stranica iz svih zemalja sveta, bili su pomalo sakriveni njegovi radovi. Na vrhu: Književne novine iz osamdesetih, „modernije“ od većeg dela sadašnjih časopisa. Zagledali smo se u likovne priloge koje je u to doba naručio i tehnički uredio. „Mića Popović?!“ – nismo mogli da poverujemo, na šta se nasmejao i prstima prešao preko crteža. Koliko smo samo puta, sa sličnim oduševljenjem, morali listati najbolje oblikovana izdanja objavljena u najčuvenijim edicijama, ne obrativši pažnju da je njihov dizajner Mile Grozdanić, fascinirani književnim nizovima što nastavljaju da izlaze, čineći zauvek živim i bogati opus ovog poznatog umetnika. Mića Vujičić