Arhiva

Petar Karić - Prvi upravnik prve učiteljske škole u Srbiji

NIN | 20. septembar 2023 | 01:00

Institut za strategijske studije i razvoj osnovan u okviru Univerziteta “Braća Karić” s ponosom nosi ime prvog upravnika prve učiteljske škole u Srbiji - Petra Karića.

Petar Karić je rođen u okolini Kragujevca 1838. godine. Još kao dete otišao je na školovanje u Rusiju, u Odesu. Kasnije je na Univerzitetu u Kijevu studirao prirodne i pedagoške nauke. NJegove sposobnosti bile su primećene i visoko ocenjene kada je u istom gradu postavljen za profesora Vojne škole. Tu se i oženio kćerkom ruskog univerzitetskog profesora. Među mladim Srbima školovanim u Rusiji “bio je jedini koji je po povratku u otadžbinu govorio srpski ne mešajući ruskih reči u srpsku besedu”.

Zato je sasvim prirodno što je knez Mihailo, odlučivši da stvori prvu školu za obrazovanje učiteljskog kadra za kojim je Srbija imala nasušnu potrebu, pozvao talentovanog mladog intelektualca Petra Karića da bude njen upravitelj.

Knežev ukaz

Godine 1870, 3. novembra, Petar Karić je na tu dužnost zvanično postavljen Kneževim ukazom. NJegov zadatak je bio i da pripremi nastavni program i okupi profesore sposobne da ga ostvare.

U svom čuvenom “Pomeniku znamenitih ljudi u srpskom narodu novijeg doba - umrlih do 1900. godine”, iz 1901, Milan Milićević piše: “Učiteljska škola bila je svečano otvorena i počela je raditi na Svetog Savu 1871. godine.” A o njenom prvom upravniku kaže: “Karić je bio nastavnik temeljno spreman za svoju službu i od prirode vrlo darovit čovek”.

Usredsređene vrline

Istoričar, J. Miodragović ističe: “Petar Karić je ostavio o sebi kod učenika takvu uspomenu kao da su sve vrline bile usredsređene u njemu. On je bio ne samo izvrstan predavač nego je pazio da i ostali nastavnici predaju razumljivo i jasno. Zato je bio uveo javne časove...”. On naglašava i “veliku otvorenost Petra Karića, njegovo prijateljstvo i silnu ljubav i prema učenicima i prema nauci, narodu i školi”. Nažalost, nepunih godinu dana kasnije, 10. juna 1871. godine, Petar Karić je preminuo.

Plemenito delo Petra Karića i danas živi u Srbiji i nastavlja ga Univerzitet “Braća Karić”, Institut za strategijske studije i razvoj koji nosi njegovo ime, kao i mnogobrojni poslenici na polju obrazovanja i humanitarne aktivnosti porodice Karić.